Impuls voor natuur en beleving op kwelder Peazemerlannen
“Kwelders zijn bijzondere broed- en rustgebieden voor vogels. Tegelijkertijd willen we dat mensen de natuur, het landschap en de cultuurhistorie kunnen beleven. Dit project heeft die balans verbeterd. Er is meer beleving bij het dorp en meer rust voor de vogels verder van het dorp”.
Rust voor de vogels aan de oostkant
Aan de oostkant is de kwelder afgesloten voor publiek, het broedeiland hersteld en het watersysteem verbeterd. Zo vinden broed- en wadvogels meer rust en voedsel. Het broedeiland en de betonnen sluisjes zijn vernieuwd. Hierdoor kan het waterpeil in de kwelder worden geregeld. Bij droogte kan zo meer water het gebied in en bij hoog water stroomt het zeewater makkelijker weg. Doordat het broedeiland weer door water is omringd, kunnen predatoren zoals de vos er moeilijker bij. Natuurliefhebbers kunnen op afstand vanaf de zeedijk van de vogels genieten.
De kwelder is nu zo ingericht dat vee een deel van de kwelder kan begrazen. Het vee eet hoog opgaande grassen op, waardoor ruimte komt voor meer kwelderplanten, zoals zeeweegbree, zilte schijnspurrie en lamsoor. In deze lage vegetatie broeden ook meer kwelderbroedvogels.
Van links naar rechts: Hans Groeneweg, Museum ‘t Fiskershúske, Henk de Vries, It Fryske Gea, Ingrid Aaldijk, Wij&Wadvogels en Allard Steenstra, Waddenfonds schroeven een bordje op de picknicktafel bij het museum als beginpunt van de belevingsroute
Uitwaaien aan de westkant
Aan de westkant, bij het houten hoofd, konden dorpsbewoners en bezoekers alleen heen en weer over de strekdam of de oude, bitumen dijk wandelen. It Fryske Gea heeft aan het eind van de dijk een voetgangersbrug geplaatst, waardoor men nu een rondje door de kwelder terug naar het dorp kan maken. De aanpassing van deze route is een van de uitkomsten van overleg met omwonenden.
Verhalen komen tot leven
In de Peazemerlannen zitten veel verhalen verborgen. Over de visserij, het vee en de slikwerkers van vroeger tot de bijzondere vogel- en plantensoorten en wat bij het beheer van de kwelder komt kijken. Deze verhalen zijn te lezen in een online belevingsroute. Daarbij vertellen mensen uit de omgeving en professionals in vijf podcasts wat zij op de kwelder beleven. Zij laten de bezoekers met heel andere ogen naar het gebied kijken.
It Fryske Gea is de trotse beheerder en eigenaar van de kwelder van de Peazemerlannen. Ook op andere plekken langs de Waddenzee beheert de vereniging kwelders die een belangrijke rol hebben in de opslag van broeikasgassen en de bescherming van het land tegen een rijzende zeespiegel.
Meer informatie
De belevingsroute is vanaf 16 mei te bekijken en te beluisteren via de website van It Fryske Gea. Het verhaal van de Friese kwelders wordt uitgelegd in een mini-expositie, die tot en met oktober 2025 in Museum ’t Fiskershúske in Moddergat te zien is.
De werkzaamheden en de belevingsroute en de expositie zijn onderdeel van het programma Wij&Wadvogels. Daarnaast ontving It Fryske Gea een privéschenking en een bijdrage van het Cultuurfonds, de Hedwig Carolinastichting en Stichting Van Panhuys voor de realisatie. De expositie en belevingsroute is een samenwerking met Museum ’t Fiskershúske.