Ondernemerstrainingen door Waddenvereniging: ‘Kennis helpt vogels te beschermen’

Het draagvlak vergroten onder lokale ondernemers door kennis over vogels te delen. Dat is in het kort het doel van het deelproject 'Gastheerschap' van Wij&Wadvogels waar Renate de Backere van de Waddenvereniging bij betrokken is. Hieronder vertelt ze hoe dit project bijdraagt aan rust voor vogels.

Meer willen weten

‘We hielden een enquête onder bewoners en bezoekers van de Wadden om hun kennis en gedrag te toetsen. Zo stelden we bijvoorbeeld de vraag of mensen hun route wilden aanpassen als dat vogels meer rust zou geven. Uit de antwoorden bleek dat veel mensen het beste voor hebben met vogels, maar als het gaat om de bescherming wijzen ze vaak eerst naar anderen. Dit omdat ze te weinig kennis hebben en niet beseffen wat het effect van hun gedrag kan zijn op vogels. Wel kwam naar voren dat ze meer wilden weten. Een goed uitgangspunt om mee aan de slag te gaan.'

Ondernemers als vogelambassadeurs

‘Waar kan ik gaan wandelen? Waarom is dat gebied afgesloten? Dat soort vragen stellen bezoekers vaak aan lokale horecaondernemers. Deze café- of hoteleigenaars zijn daarmee potentieel prima vogelambassadeurs. Als doorgeefluik kunnen zij uitleggen waarom de wadvogels en de natuur beschermd moeten worden en hoe je je als bezoeker daarop kunt aanpassen. Hiervoor hebben we in het kader van Wij&Wadvogels een tweedaagse training georganiseerd voor horecaondernemers en andere belanghebbenden. Hiervoor hebben zich hoteliers, restauranteigenaren en eigenaren van B&B’s en groepsaccommodaties aangemeld. De trainingen vinden plaats in het winterseizoen, uiteraard omdat de ondernemers in de zomermaanden te druk zijn.'

Wat raakt je?

‘Door Corona duurde het wat langer voor we konden beginnen, maar inmiddels heb ik drie trainingen gegeven; twee in Friesland (Noordoost en Noordwest) en één in Noordwest Groningen. Daaraan namen telkens 18 tot 20 ondernemers deel. De trainingen worden bij het bedrijf van een van de participanten georganiseerd, inclusief de catering. De training is niet gratis, anders zou het te vrijblijvend zijn. Maar we hebben geen winstoogmerk. De opbrengst gaat grotendeels naar de catering, die weer ten goede komt aan de uitbater.

‘Tijdens de trainingen leren de deelnemers niet alleen meer over vogels, maar ook over elkaar. Dat versterkt het lokale netwerk. We beginnen de eerste dag altijd met een kennismaking. Ik gebruik daarvoor een aantal waddenfoto’s waaruit de deelnemers er ieder één moeten kiezen. Ik laat ze daarna vertellen wat hen raakt in de foto. Een mooie manier om het ijs te breken. Vervolgens vertel ik meer over de achtergrond van het werelderfgoed Waddenzee, de waarde daarvan en de status. Ook het bodemleven, planten en dieren komen aan bod. Belangrijk onderdeel is ook altijd een wandeling op het wad of de kwelder met een gids. Voor veel mensen blijkt dit de eerste keer. Deze ervaring vergroot het enthousiasme voor de waddennatuur en maakt het delen van verhalen gemakkelijker.'

Uitleggen werkt beter dan alleen een verbodsbord

‘Ben ik de eerste cursusdag vooral met kennis bezig, op de tweede dag ligt de focus op storytelling. Hoe groter de passie, hoe beter een verhaal. Aan het einde van de eerste dag geef ik de deelnemers de opdracht mee naar huis: op basis van één van de foto’s die ze uitkozen een verhaal voorbereiden. Door te vragen wat hen raakt en waar ze zich over verwonderen, help ik de deelnemers op weg. Soms kiezen ze een cultuurhistorische insteek, soms kruipen ze in de huid van een wadvogel. In dat laatste geval hoor je iemand uitleggen hoe uitputtend het was om als trekvogel vanuit Afrika aan te komen in het Waddengebied. Dat raakt de deelnemers en ik zie hun ogen dan echt opengaan. Dat soort verhalen blijven hangen als een bezoeker vraagt waarom hij of zij een rustgebied voor wadvogels niet mag betreden.'

‘Het zomerseizoen is in volle gang. De Wadden zitten vol recreanten. Daarom liggen de trainingen nu even stil. Maar later dit jaar ga ik los. Het doel: zoveel mogelijk mensen bereiken. Niet alleen de ondernemers, maar bijvoorbeeld ook de organisatie van kitesurfers. Uitleggen waarom je vogels met rust moet laten, werkt uiteindelijk altijd beter dan een verbodsbord.’

Foto: Jelle de Jong